NET ZERO LÀ GÌ? VÀ LÀM THẾ NÀO ĐỂ ĐẠT ĐƯỢC
Vinacontrol đảm bảo sự khách quan, chính xác và tin cậy trong việc đánh giá lượng phát thải khí nhà kính theo các tiêu chuẩn quốc tế.
Tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu (BĐKH) đang ảnh hưởng nghiêm trọng trên phạm vi toàn cầu, đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải hành động mạnh mẽ hơn nữa, có trách nhiệm và không chậm trễ trên phạm vi toàn cầu. Chính phủ trên khắp thế giới đồng ý cố gắng đạt Net Zero vào năm 2050 như một phần của Thỏa thuận Paris, được ký kết vào năm 2014. Tuy nhiên, việc đưa ra tuyên bố luôn dễ dàng hơn việc thực hiện và đạt được những thành quả thực tiễn. Bên cạnh đó, sẽ có những sự nhầm lần do có rất nhiều thuật ngữ liên quan.
1. Net Zero là gì? 2. Net Zero và Carbon Neutral: Khác nhau như thế nào? 3. Làm sao để đạt được Net Zero? 4. Vinacontrol có thể giúp các doanh nghiệp như thế nào? |
1. Net Zero là gì?
Net Zero đạt được khi tổng lượng khí nhà kính (như CO2, CH4, N2O) do con người thải ra được cân bằng lại bằng cách loại bỏ các loại khí này ra khỏi khí quyển thông qua quá trình loại bỏ carbon. Vấn đề này không chỉ đòi hỏi việc giảm thiểu phát thải từ các nguồn như giao thông, sản xuất công nghiệp và sản xuất điện năng, mà còn bao gồm việc tăng cường khả năng hấp thụ carbon thông qua các biện pháp như trồng rừng mới, bảo tồn rừng, công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon. Đạt Net Zero cũng giống như đạt “sự trung hòa về khí hậu”.
2. Net Zero và Carbon Neutral: Khác nhau như thế nào?
Carbon Neutral có nghĩa là để có thể đạt được kết quả không phát thải Carbon cho một công ty, địa điểm, sản phẩm, thương hiệu hoặc sự kiện, đầu tiên cần thực hiện đo lường thông qua việc kiểm kê khí nhà kính, rồi giảm lượng khí thải đến mức có thể và sau đó bù đắp lượng khí thải còn lại bằng một lượng khí thải có thể tránh được hoặc tương đương. Mục tiêu của trung hòa carbon là giảm thiểu tác động của hoạt động con người đến biến đổi khí hậu và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Điều này có thể đạt được bằng cách mua đủ các khoản tín chỉ Carbon để bù đắp sự chênh lệch.
Ngược lại, Net Zero là một mục tiêu tham vọng hơn rất nhiều, yêu cầu các tổ chức hoặc doanh nghiệp phải cắt giảm lượng khí thải Carbon xuyên suốt chuỗi cung ứng từ các nhà cung cấp đầu tiên trong chuỗi giá trị đến người dùng cuối, một sự nỗ lực đáng kể trong một thế giới mà các công ty không kiểm soát hết toàn bộ chuỗi giá trị của họ.
Net Zero nhằm đạt được mục tiêu không tạo ra thêm bất kỳ lượng khí thải CO2 nào vào khí quyển, tức là tạo ra mức phát thải ròng bằng 0 |
Carbon Neutral vẫn phát thải CO2 nhưng đảm bảo toàn bộ lượng này được triệt tiêu hoàn toàn bởi lượng CO2 được tạo ra, nhằm đạt trạng thái trung hòa carbon. |
Net Zero tập trung vào việc giảm lượng phát thải carbon suốt chuỗi cung ứng từ sản xuất đến tiêu thụ |
Carbon Neutral chỉ quan tâm đến việc giảm thiểu carbon tại khâu sản xuất sản phẩm, thường thông qua việc sử dụng nguồn năng lượng sạch không phát thải CO2. |
3. Làm sao để đạt được Net Zero?
Một số nghiên cứu khoa học cho thấy rõ ràng để ngăn chặn những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu, đồng thời bảo tồn một hành tinh có thể sống được, mức tăng nhiệt độ toàn cầu cần được giới hạn ở mức 1,5°C so với mức tiền công nghiệp. Thỏa thuận chung Paris tìm cách giữ cho nhiệt độ toàn cầu tăng dưới mức 2 ° C và theo đuổi các nỗ lực để giữ ở mức 1,5 ° C. Hiện tại, Trái đất đã ấm hơn khoảng 1,1°C so với cuối những năm 1800 và lượng khí thải tiếp tục tăng. Nghiên cứu mới của Viện Tài nguyên Thế giới (WRI, 2021) chỉ ra rằng để đạt được mục tiêu trong thoả thuận chung Paris, lượng khí thải cần phải giảm 45% vào năm 2030 và đạt mức 0 vào năm 2050.
Bài báo mang tên “Ý nghĩa của Net Zero và cách làm đúng” được công bố trên tạp chí khoa học Nature Climate Change của Đại học Oxford vào tháng 12 năm 2021, đã chỉ ra 7 thuộc tính để đạt được Net zero thành công:
a. Giảm phát thải từ đầu
IPCC đã xác định hơn 200 con đường để giảm phát thải carbon để đạt mức Net Zero. Các mục tiêu ngắn hạn, trung hạn và dài hạn để giảm lượng carbon theo các con đường này khác nhau, nhưng các công ty nên nỗ lực và lựa chọn giảm lượng carbon đáng kể trong ngắn hạn thay vì tăng cường nỗ lực khi họ đã bước vào giai đoạn giữa và sau , bởi vì vẫn chưa rõ liệu sự thay đổi nhiệt độ toàn cầu có thể đảo ngược hay không và khí nhà kính tích lũy trong các giai đoạn trước sẽ gây ra sự gia tăng nhiệt độ nhất quán. Nghiên cứu đã chứng minh rằng sự chậm trễ hàng năm trước khi bắt đầu giảm phát thải sẽ làm giảm thời gian còn lại để đạt được mức phát thải bằng 0 trong khi vẫn duy trì ở mức dưới 1,5°C khoảng hai năm.
Ngoài ra, IPCC đã tính toán các lộ trình giảm lượng carbon dựa trên các điều kiện môi trường hiện tại. Do đó, nếu biến đổi khí hậu trong tương lai làm phát sinh cháy rừng, axit hóa đại dương (có tác động đến hệ sinh thái biển) và các yếu tố khác khiến các bể chứa carbon chết dần và giảm lượng carbon dự trữ, thì việc thiếu biện pháp giảm lượng carbon thích hợp sẽ xảy ra. trong giai đoạn đầu dẫn đến mất đi sự linh hoạt trong việc ứng phó với các vấn đề.
b. Giảm phát thải toàn diện
Ngược lại với Net Zero, điểm khác biệt cốt lõi của carbon trung tính là đánh giá toàn diện về lượng phát thải khí nhà kính. Do đó, các hành động để thực hiện mục tiêu này không chỉ giới hạn ở việc tăng cường sử dụng năng lượng sạch mà còn bao gồm điều hòa không khí, động cơ, phương pháp xử lý rác thải và tất cả các hành vi có thể tạo ra khí thải nhà kính. Điều này đòi hỏi nỗ lực chung của tất cả các ngành, kể cả những ngành gặp khó khăn trong việc giảm lượng carbon, ví dụ như ngành công nghiệp. các ngành công nghiệp nặng, kiến trúc, nông nghiệp, hàng không và khai thác mỏ. Các ngành công nghiệp phát thải carbon thấp ban đầu cũng được yêu cầu thực hiện các hành động khác ngoài việc giảm lượng carbon của chính họ. Ví dụ, các ngân hàng có thể cung cấp các khoản vay xanh cao cấp hoặc các chương trình đầu tư xanh.
c. Thận trọng khi sử dụng loại bỏ carbon dioxide
Mặc dù con người hiện đang đầu tư và thực hiện nghiên cứu về công nghệ thu giữ và lưu trữ carbon trực tiếp trong không khí (DACCS)—thu giữ CO2 trong khí quyển và lưu trữ trong lòng đất—nhưng chúng ta không thể dự đoán tác động lâu dài của nó đối với môi trường sau khi gửi một lượng lớn CO2 đến môi trường. lượng CO2 vào tầng lớp. Hơn nữa, việc trồng rừng dễ bị ảnh hưởng bởi các tai nạn như lũ lụt, hỏa hoạn dẫn đến kết quả thấp hơn mong đợi. Do đó, giảm lượng khí thải carbon từ nguồn là ưu tiên hàng đầu. Các phương pháp loại bỏ CO2 chỉ nên được thực hiện (và một cách thận trọng) khi chúng ta đã bước vào giai đoạn mà việc giảm lượng carbon không còn khả thi nữa.
d. Quy định hiệu quả về bù đắp carbon
Hiện nay, tín chỉ carbon được cung cấp bởi nhiều tổ chức độc lập với các chương trình và phương pháp tính toán khác nhau nên thiếu cơ chế giám sát tiêu chuẩn. Kết quả là, nhiều kế hoạch không được thiết kế phù hợp và các tác động bên ngoài bắt nguồn từ việc thực hiện các kế hoạch không được xem xét một cách toàn diện trong khi số lượng tín chỉ carbon cũng vượt quá ước tính. Ngay bây giờ, các tập đoàn có thể tìm hiểu thêm về nội dung của từng chương trình bù đắp carbon về mặt thực tiễn để đảm bảo rằng số tiền chi cho việc mua tín chỉ carbon thực sự được đầu tư vào các hành động khí hậu với đủ sức mạnh. Ngoài ra, việc chủ động kiểm kê khí nhà kính cũng giúp các doanh nghiệp tính toán các phương án đầu tư tín chỉ carbon hiệu quả.
e. Chuyển đổi công bằng sang Net Zero
Nhiều quốc gia giàu có ngày nay đã trải qua quá trình phát triển gây ô nhiễm cao, chi phí thấp. Tuy nhiên, nếu họ đối xử bình đẳng với các quốc gia có nền kinh tế đang phát triển trong quá trình Net Zero, họ có thể gây ra sự bất bình đẳng giữa các quốc gia cũng như nghèo đói trong khi bảo vệ môi trường. Vì vậy, cần có các lộ trình Net Zero riêng biệt được thiết kế theo bối cảnh của các quốc gia. Các khoản đầu tư vào các quốc gia nghèo tài nguyên này, sử dụng năng lượng sạch và phát triển ít gây ô nhiễm cũng là nguồn cung cấp một số khoản tín dụng carbon. Do đó, các tập đoàn có thể mua tín chỉ carbon phù hợp hoặc thiết lập các mô hình kinh doanh carbon thấp ở các nước đang phát triển.
f. Tính bền vững sinh thái xã hội
Ngày nay, biến đổi khí hậu là vấn đề cấp bách nhất cần giải quyết, nhưng các khía cạnh môi trường và xã hội khác cũng cần được xem xét đồng thời giảm thiểu hiện tượng nóng lên toàn cầu. Ví dụ, nông dân không nên bị tước đoạt đất nông nghiệp vì mục đích trồng cây ngoại lai; hành vi này có thể ảnh hưởng đến sinh kế của người dân và thậm chí phá hủy hệ sinh thái. Một cách tốt hơn sẽ là tập hợp người dân địa phương, chính quyền và các nhóm lợi ích lại với nhau để điều tra chi tiết và cung cấp cho những người bị ảnh hưởng những khoản đền bù thỏa đáng hoặc các cơ hội việc làm phù hợp khác.
g. Cơ hội kinh tế mới
Nhiều người tin rằng Net Zero sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế quốc gia và lợi nhuận doanh nghiệp vì đạt được nó là một quá trình gian khổ, bao gồm cả việc mua sắm cơ sở công nghiệp và chuyển đổi.
Tuy nhiên, từ góc độ quốc gia, việc giảm mức bồi thường cho các ngành công nghiệp gây ô nhiễm cao (ví dụ: nhiên liệu hóa dầu) có thể giúp phát triển các ngành công nghiệp mới và thay thế khác (ví dụ: năng lượng mặt trời, năng lượng gió và lưu trữ năng lượng) và tạo ra một mô hình kinh tế mới ít gây ô nhiễm và với giá trị gia tăng cao.
Mặt khác, nếu các tập đoàn có thể đi đầu trong việc kiểm kê khí nhà kính nhằm giảm lượng carbon, họ sẽ có nhiều lợi thế hơn trong việc cạnh tranh với các đối thủ cũng như thu hút nhiều người tiêu dùng, nguồn vốn và nhân tài hơn.
4. Vinacontrol có thể giúp các doanh nghiệp như thế nào?
Là tổ chức đánh giá sự phù hợp uy tín hàng đầu Việt Nam, Vinacontrol đảm bảo sự khách quan, chính xác, kịp thời và tin cậy trong việc đánh giá lượng phát thải khí nhà kính tuân thủ theo quy định của các cơ quan Quản lý Nhà nước và các tiêu chuẩn quốc tế. Vinacontrol cung cấp gói dịch vụ tư vấn Kiểm kê khí nhà kính - Hướng dẫn định lượng và báo cáo phát thải khí nhà kính theo ISO 14064-1 bao gồm các hoạt động:
- Khảo sát doanh nghiệp - Xác định mục tiêu và phạm vi kiểm kê
- Xác định các hoạt động phát thải; thu thập thông tin, tài liệu, hồ sơ phục vụ hoạt động định lượng kiểm kê.
- Định lượng phát thải.
- Kiểm kê khí nhà kính theo năm cơ sở.
- Báo cáo kiểm kê khí nhà kính.
- Hướng dẫn thu thập thông tin và chủ động lập báo cáo kiểm kê khí nhà kính.
Việc lập báo cáo công khai, chính xác, khách quan về kiểm kê khí nhà kính với một tổ chức có uy tín và độc lập như Vinacontrol là sự chủ động chứng minh việc tuân thủ các quy định của Chính phủ Việt Nam, các quốc gia trên thế giới, đồng thời thể hiện cam kết mạnh mẽ của doanh nghiệp hướng đến sự phát triển bền vững.